Enflasyon Muhasebesi
Enflasyon muhasebesi bir ekonomideki enflasyonun ölçülmesi ve hesaplanması sürecidir.Enflasyon genel fiyat seviyelerinin arttığı bir durumu ifade eder.Enflasyon muhasebesi bu fiyat artışlarını ölçerek ekonomik göstergelerle izlemeyi amaçlar. Enflasyonun ölçülmesi için kullanılan bazı temel göstergeler şunlardır;
- Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)
- Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE)
- Çekirdek Enflasyon
- Enflasyon Oranları
Enflasyon muhasebesi yapılacak mı?
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) yılın son bülteninde Enflasyon Muhasebesi Uygulamasına ilişkin duyurusunda Borsaya kote şirketler 31.12.2023 tarihi itibariyle sona eren hesap dönemlerine ait yıllık finansal raporlarından başlamak üzere enflasyon muhasebesi uygulayacak.İş dünyasının bir kısmının ‘zorunluluk’ olarak gördüğü, bir kısmının ise vergi yükünü artıracağı gerekçesiyle karşı çıktığı enflasyon muhasebesi sistemi otomatik olarak 1 Ocak 2024’te devreye alınacak.
Enflasyon muhasebesi hangi hesaplara uygulanır?
Enflasyon muhasebesi parasal olmayan kalem olarak sınıflandırılan hesaplara uygulanır,örneğin;sabit kıymetler,stoklar,özsermaye hesapları gibi.
Enflasyon oranı hesaplaması nasıl yapılır?
Enflasyon oranını hesaplamak için aşağıdaki formülü kullanabilirsiniz:
Enflasyon Oranı=(FDI˙−BDI˙BDI˙)×100Enflasyon Oranı=(BDI˙FDI˙−BDI˙)×100
Bu formüldeki bileşenler:
BDİ: Başlangıç Dönemi Fiyat Endeksi
FDİ: Bitiş Dönemi Fiyat Endeksi
Örnek bir hesaplama:BDI˙=120,FDI˙=130BDI˙=120,FDI˙=130
Enflasyon Oranı=(130−120120)×100=10120×100≈8.33%Enflasyon Oranı=(120130−120)×100=12010×100≈8.33%
Bu hesaplamada, fiyatlar %8.33 oranında artmıştır.
Vergi kanunları için enflasyon;
5024 sayılı Kanun ile; Ülkemizde enflasyon düzeltmesi ilk olarak, 5024 sayılı kanunla Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesinde değişiklik yapılarak yürürlüğe girmiştir.Enflasyon, genellikle paranın değer kaybetmesine neden olur.Vergi kanunları genellikle nominal değerlere dayandığından, enflasyon, hem mükellefler hem de devlet için etkiler yaratır. 2023 takvim yılı sonu itibarıyla (Özel hesap dönemi tayin edilen mükellefler, 2024 yılında biten özel hesap dönemi sonu itibarıyla), 2023 hesap dönemine ilişkin mali tabloların enflasyon düzeltmesine tabi tutulması gerekmekte olup 2023 yılı enflasyon düzeltmesinin kurumlar vergisi matrahına etkisi olmayacak ve 2023 hesap dönemine ilişkin olarak enflasyon düzeltmesi kaynaklı vergi ödenmeyecektir.
